Aktuelles
  • Herzlich Willkommen im Balkanforum
    Sind Sie neu hier? Dann werden Sie Mitglied in unserer Community.
    Bitte hier registrieren

Werke von Gjergj Fishta

  • Ersteller Ersteller Jehona_e_Rahovecit
  • Erstellt am Erstellt am
J

Jehona_e_Rahovecit

Guest
Gjergj Fishta ( * 23. Oktober 1871 in Fishta të Zadrimes; † 30. Dezember 1940 in Shkodra) war ein albanischer Franziskaner, Dichter und Übersetzer.

Gjergj Fishta studierte in Bosnien Philosophie und katholische Theologie. 1902 übernahm er die Leitung des Franziskanergymnasiums in Shkodra und führte dort Albanisch als Unterrichtssprache ein. Seit 1899 war er aktives Mitglied des albanischen Kulturvereins Bashkimi. 1908 nahm er als dessen Vertreter am Kongress von Monastir teil. Von Anfang April 1919 bis 1920 war Fishta der Sekretär der albanischen Delegation bei der Pariser Friedenskonferenz. Ende 1920 wurde er zum Parlamentsabgeordneten für Shkodra gewählt, und 1921 übernahm er das Amt des Vizepräsidenten im albanischen Parlament. 1924 unterstützte er Fan Noli bei dem Versuch, ein demokratisches System in Albanien einzuführen. Nach der Errichtung des Zogu-Regimes verbrachte Fishta deshalb die Jahre 1925/26 im freiwilligen Exil in Italien, bevor er seine Tätigkeit als Lehrer und Schriftsteller in Shkodra wiederaufnahm.

Sowohl durch sein Wirken als Lehrer als auch durch seine literarischen Werke hatte er großen Einfluss auf die Entwicklung der albanischen Schriftsprache in ihrer gegischen (nordalbanischen) Form. Fishta arbeitete zudem als Übersetzer (u.a. von Moliere, Manzoni und Homer).

Werke

* Lahuta e Malsisë. Gedichte, Zara 1902
* Anzat e Parnasit. Satiren, Sarajevo 1907
* Pika voese më vonë ri botuar si Vallja e Parrizit. Zara 1909
* Shqiptari i qytetnuem. Melodram, 1911
* Vëllaznia apo Shën Françesku i Assisi-t. 1912
* Juda Makabe. Tragödie, 1914
* Gomari i Babatasit, Shkodër. 1923
* Mrizin e Zanave, Shkodër. 1924
* Lahuta e Malësisë. Gesamtdruck, Shkodër 1937, (deutsch: Die Laute des Hochlandes. übersetzt, eingeleitet und mit Anmerkungen versehen von Max Lambertz: Südosteuropäische Arbeiten. 51, München 1958)

Fishta war Herausgeber der Zeitschrift Hylli i Dritës (1913) und der Zeitung Posta e Shypnisë (1916-1917).

Literatur

* Maximilian Lambertz: Gjergj Fishta und das albanische Heldenepos "Lahuta e Malsisë" - Laute des Hochlandes. Eine Einführung in die albanische Sagenwelt. Leipzig 194


Shqipnia e Lirë

Do t'valvitet m'Kaçanik
M'Kaçanik, po, do t'valvitet
Kuq e zi Flamuri i shqyptarëvet,
Përse toka, shqyp ku flitet,
Ajo vetë asht, qi prej t'Parvet
Trashigim na e kemi pasë:
Mbrendë i huej, jo, ma s'do t'shklasë,
Posë atëherë, kur vjen për mik.
Jo, po: na sod ktu sundojm;
Ktu s'hecë fjala e tjetër kuej;
Gjall Lirin' na nuk e lshojm,
S'njohim mbret as krajl të huej.
Zoti n'qiell e na mbi tokë:
Me gjithkënd vllazën e shokë,
Por se i cilli m'cak të vet.
Prande i huej, n'andërr m'e pa
Se vjen kurr e shklet ndër ne,
Drue se keq kishte me i ra;
Pse shqyptarët kanë ba nji bè
Bè të madhe ata kanë ba:
Për Shqypni në luftë me rra,
Me rra n'luftë me krajl e mbret,
E kur bjen në luftë shqyptari
Lidhë me besë ai ndërmjet veti,
E din hasmi se aty pari
Shungullon toka e gjimon deti:
Se bijn krenat fushës s'mejdanit.





Kënga e Dymbëdhjetë (Marash Uçi)

Amanet un'jam t'u lanë
Me ruejtë gjanë, me kqyrun sta'n,
Armët e mbushme mos me i dhanë,
Me shokë tuej kurr mos m'u xanë,
Mos m'u xanë, as mos m'u nga
Pse n'ditë t'gushtë këta u gjinden vlla
Si me pushkë ashtu me uha.
T'huejn me fjalë mos ta poshtroni;
Bukën para, por t'ia shtroni
N'Shqiptari si a kenë zakoni:
Me i besue, mos i besoni!
Edhe n'mend kinje nji fjalë:
Zemrës s'frytë me i lanun dalë;
Fjalët për pajë kurr mos me i dalë,
Ujit turbull mos me i ra,
Mos me dalun n'va t'pa va;
Me iu ruejtun shakës turbueme,
Me iu ruejtë, po, grues së lshueme;
Vendin tuaj m'e dashtë përore,
Me ruejtë besë, mos me çartë ndore.







Çohi të Dekun

E n'kjoftë se lypet prej s'hyjnueshmes Mni,
Qi flije t'bahet ndo'i shqyptar m'therore,
Qe, mue tek m'kini, merrni e m'bani fli
Për shqyptari, me shue çdo mni mizore. -
Oh! edhe pa mue Shqypnija kjoftë e rroftë,
E nami i sajë përjetë u trashigoftë!
Po: rrnoftë Shqypnija! E porsi krypa n'Dri
E porsi krandja e that n'nji flakada,
U shoftë me arë, me farë me mal e vrri
Kushdo shqyptar, qi s'brohoritë me za,
Kushdo shqyptar, qi s'brohoritë me uzdajë:
Oh! Rrnoftë Shqypnija! Rrnoftë Flamuri i sajë!
 
Zuletzt bearbeitet:
und warum hast du dann in deinem profil diese eu flagge und nicht die albanische drinnen ? wenn du solch ein stolzer albaner bist
 
Bücher
Link zu diesem Datensatz DNB, Katalog der Deutschen Nationalbibliothek
Titel Die Laute des Hochlandes / Gjergj Fishta. Übers., eingel. u. mit Anm. vers. von Max Lambertz
Person(en) Fishta, Gjergj ; Lambertz, Maximilian
Verleger München : Oldenbourg
Erscheinungsjahr 1958
Umfang/Format 312 S. ; gr. 8
Gesamttitel Südosteuropäische Arbeiten ; 51
Einheitssachtitel Lahuta e Malcis <dt.>
Einband/Preis brosch. : 20.
Sachgruppe(n) 08a Schöne Literatur ; 07a Sprach- und Literaturwissenschaft

Frankfurt Signatur: D 58/6410
Bereitstellung in Frankfurt
Leipzig Signatur: SB 4403 - 51
Bereitstellung in Leipzig

https://portal.d-nb.de/opac.htm?query=Woe=118683764&method=simpleSearch
 
"Neper gjuhe shqipe bota mbare

Ka me ju njofte me c'fis ju keni,

Ka me ju njofte ju per shqiptare

Trima n'za sikurse jeni"



"Qe e perbuz kete gjuhe hyjnore,

Qe n'gjuhe t'huej, kur s'asht nevoja,

flet e t'veten len mbas dore"




"Ran shqiptaret at-her n'kuvend,

E me folun rend-e rend,

(Shka nder ne nuk mbahet mend...

E pleqnuen se per kete vend

Duhen shkarpa e jo mend.

E prandaj kta bane toben,

E ma teper vune gjoben

Per me u la me desh e qe,

Mend Shenkollit mos me i ble.

Mandje cuene n'Sh'Njin ke djalli:

Per m'e pvete sa i bante malli.

Edhe Djalli-dreq i vjeter,

Qe tue dashte nuk ishte tjeter

Vec m'e lane ate mall n'Shqypni,

U la shkarpat veresi"



"Po, edhe perpara luftes Ballkanike,

Ne Shqyptari ka pase shume shkolla t'hueja.

Shkolla italjane, turke e helenike,

Shkolla serbjane e..."dijiji" e "kikuje",

Per t'rrejte Shqyptaret me dokrra politike.

...

Por, shka asht me zi, vete kombit t'ngrate kto shkolla

Po i duhet sod me e imbajtun m'kambe me t'holla"




"Madje edhe Jakut puna i hecka mbare:

Pse t'gjith njata qi ndoj' n'ate shkolle te re,

Ata te gjithe nji here mbeten shqyptare,

Te zott me vjafte per Atme edhe per Fe;

Mandej ma teper dolen n'za tregtare,

Qi shoket e tyne n'Shkoder sod s'i ke;

Njata reshperet e mdhej, Muzhaj e Bishka,

Te shkolles s'Jak Spacit kane pase xane nder banka".
 
Tek "Nevoja e mesimit" Fishta u thote bashkekombasve te tij se lufta per dije nuk eshte nje kerkese e rendomte dhe tregon se cfare i ka dhene shkolla njerezimit:

"M'kambe piramidat i ngrehi shkolla,

I dha hije te gjalla mermerit;

M'pelhure jeten ravizi te nierit,

Kohet e shkueme perpara ia shtroi.

Kush msoi nierin me re me fluturue?

Me njeh hyjt? Me mate rrezet e diellit?

N'pune me qitun vetimen e qiellit?

Ane m'ane botes me ngrehun kunend?

Kush msoi nierin menga pirsi rrfeja?

Jetes m'i a njoftun te mshefta burimet,

E vales s'detit m'i a mujtun thellimet,

Edhe vendin m'e afritun me vend?

Vetem shkolla ta mrekuj portini

E i msoi popujt ndertime sundimit,

E u dha n'dore edhe velga gjallerimit;

Larg mjerijet te qete jeten u a mban"
 
und warum hast du dann in deinem profil diese eu flagge und nicht die albanische drinnen ? wenn du solch ein stolzer albaner bist



Ich klär dich mal auf!




EU-Flagge:
flagge_europaeische_union_001.gif





Kosovo Flagge:
bw-kosovo-flagge.png


Hoffe ich konnte dir bisschen helfen und du bleibst nicht weiter so dumm und unerfahren;)
 
Haha was für ein lustiger Name.

Bei "Fishta" muss ich immer an Faust in Muschi denken.
 
Zurück
Oben