CrazyDardanian
Gesperrt
Busti i Apollonise …ndoshta i Aleksandrit të Madh
Atë mbasdite të datës 13 gusht 2010, në orën 17:15, ndala makinën nën hijen e ullirit të madh dhe me miqte e mi francezë Mari-Kristine, Farida, Didier dhe Frederik u afruam te vila romane, aty pranë ullirit, në anën perendimore të tij.
“Më vjen mirë Ilir që ndodhesh këtë ditë dhe këtë moment në Apolloni”– dëgjoj të më përshëndesë drejtori i qendrës arkeologjike të Apolonisë, zoti Haxhimihali, një nga arkeologët sot në zë të Shqipërisë.
“Jemi duke punuar për nxjerrjen e një statuje”- vazhdoi ai. “Jemi në çastin e fundit, atë të ngritjes me kujdes dhe transportimit. Eshtë bust i mrekullueshëm, i pa dëmtuar, një nga gjetjet më të rëndësishme të pesëdhjetë vjetëve të fundit. Në përbërje të ekspeditës franko-shqiptare që kryen këtu punime prej vitesh, fati i takoi spatulës së studentit kosovar Aranit Buqinça të ndeshë mbi kokën e bukur të këtij busti.”
Emocionet prej një lajmi të tillë na mbajtën aty gozhduar, derisa e pamë bustin. I tërë i bardhë, bukur i pastruar nga arkeologët.
Aty tek kaloi pranë nesh statuja me sytë dhe qëndrimin burrëror u duk sikur tha : “Pas dymijë e treqind vjetësh më në fund më gjetët, këtu në rrënojat e qytetit tim të dashur të Apollonisë të Ilirisë”.
“Alek… ?”- fola me zë pa pasur guxim të përfundoj fjalën.
“Vazhdo - tha Frederiku -është lajm i madh dhe i bukur për të gjithë ne.”
“Më përngjasoj ai bust me portretet e Aleksandrit të Madh në Luvër, Muzeun Britanik dhe mozaikun e Pompeut.”
“Edhe mua –tha Frederiku – pamja e atij busti më ngjallën Aleksandrin e Madh, ashtu si e kam të ngulitur në kujtesë, prej dëshmive në muzetë e botës”.
Bisedën tonë e ndërpreu zëri i një arkeologu, i cili tek jepte aty pranë një intervistë televizive tha se busti ishte ai i një atleti të kohës romake. Pastaj biseda vazhdoi me pyetje mes nesh për të arritur në përfundimin se : “Vetëm gjoksi nudo dhe burrëror i bustit, nuk është i mjaftueshëm për cilësimin e tij busti si busti i një atleti.”
Ju kthyem fakteve të grumbulluara aty në vend.
Busti u gjet në cep të një grope me gjerësi më të vogël se një metër dhe me gjatësi pak më shumë se një metër (matje tona me sy) të rrethuar me mur të fortë tulle, mbështetur vertikalisht mbi tokë të rrafshtë. Busti është në gjëndje të plotë dhe pa thyerje. Ai jep portretin e një burri të ri me mjekër të lehtë, me kokë me flokë të dredhura, të kthyer pak djathtas. Në bazën rrethore të bustit, ka një reljef me një nimfë me krahë dhe dy kuaj. Busti nuk ka gjë të shkruar në bazë.
Nga këto fakte të mbledhura nxorrëm se burri i ri është mbi të tridhjetat. Ai duhet të ishte person i njohur në mjedisin ku u gjet, përderisa në bazë nuk ka të shkruar emrin. Reljefi, ndoshta, na jep mundësinë të nxjerrim emrin e njeriut të bustit. Vendgjetja e bustit, me vendosje mes muresh të fortë, në pozicion qëndrimi normal dhe jo i rrëzuar, jep idenë se busti aty është fshehur me qëllim dhe nuk është pozicion rastësor i sjellë nga koha.
Cili është ai burr i ri, mbi të tridhjetat, me pamje serioze, me trup të bukur, i njohur nga të gjithë pa pasur nevojë t’i shkruhet emri, i paraqitur në antikitet me flokë të dredhur, i dhënë pas kuajve, i ndihmuar nga një nimfë me krahë, i ruajtur me kujdes pranë një vile romake?
Përgjigjia: “ndoshta është Aleksandri III i Maqedonisë, i quajtur i Madh, djali i Filipit II, adhurues i kuajve (dy kuajt në reljef) dhe i Olimpisë, vajzës së Neoptolemit të Epirit, e cila sipas Plutarkut dhe Aristotelit ka dhënë vetë ajo disa varjante në lidhje me lindjen hyjnore të të birit, një prej të cilave është legjenda se i biri ka lindur nga një ëndër. Madje sipas Plutarkut, vetë Aleksandrit, kur hipi në fronin e Emadhes i pëlqente varjanti i prejardhjes së vet nga Zeusi, ashtu si e gjejmë në një monedhë të kohës, ku nga njëra anë kemi profilin e tij dhe nga ana tjetër Zeusin me shqiponjën në dorën e djathtë.”
Përgjigja ndoshta është me vend si hipotezë, qoftë edhe për të nxitur punën e specialistëve për shpjegimin e altoreljefit që ndodhet ne bazë të bustit. Hipoteza ka bazë, sepse Aleksandrin e Madh e gjejmë në truallin e Ilirisë që nga luftrat e tija të para me ilirët e deri në preambulën e statutit të shekullit XIV të qytetit të Shkodrës, përfshirë edhe emrine qytetit të Lezhës.
Sa për emrin e përgjithshëm “aristokrat romak” që i kanë dhënë më pas bustit, ai duket i çuditshëm, po të kemi parasysh se aristokratët romakë nuk mbanin mjekër ashtu si atë e ka busti i burrit të ri të Apolonisë.
Duhet parë me kujdes, në se busti i gruas së gjetur në vilën romake, pranë bustit të burrit të ri, është ai i Olimpias nënës së Lekës. Fillin e studimit, ndoshta duhet të niset nga mënyra e krehjes së flokëve të atij bustit femëror.
Marre nga MILOSAO
(d.b/BalkanWeb)
Balkanweb | Busti i Apollonise …ndoshta i Aleksandrit të Madh - Kulturë
Top Channel - Video: Zbulim i ri në Apoloni
Atë mbasdite të datës 13 gusht 2010, në orën 17:15, ndala makinën nën hijen e ullirit të madh dhe me miqte e mi francezë Mari-Kristine, Farida, Didier dhe Frederik u afruam te vila romane, aty pranë ullirit, në anën perendimore të tij.
“Më vjen mirë Ilir që ndodhesh këtë ditë dhe këtë moment në Apolloni”– dëgjoj të më përshëndesë drejtori i qendrës arkeologjike të Apolonisë, zoti Haxhimihali, një nga arkeologët sot në zë të Shqipërisë.
“Jemi duke punuar për nxjerrjen e një statuje”- vazhdoi ai. “Jemi në çastin e fundit, atë të ngritjes me kujdes dhe transportimit. Eshtë bust i mrekullueshëm, i pa dëmtuar, një nga gjetjet më të rëndësishme të pesëdhjetë vjetëve të fundit. Në përbërje të ekspeditës franko-shqiptare që kryen këtu punime prej vitesh, fati i takoi spatulës së studentit kosovar Aranit Buqinça të ndeshë mbi kokën e bukur të këtij busti.”
Emocionet prej një lajmi të tillë na mbajtën aty gozhduar, derisa e pamë bustin. I tërë i bardhë, bukur i pastruar nga arkeologët.
Aty tek kaloi pranë nesh statuja me sytë dhe qëndrimin burrëror u duk sikur tha : “Pas dymijë e treqind vjetësh më në fund më gjetët, këtu në rrënojat e qytetit tim të dashur të Apollonisë të Ilirisë”.
“Alek… ?”- fola me zë pa pasur guxim të përfundoj fjalën.
“Vazhdo - tha Frederiku -është lajm i madh dhe i bukur për të gjithë ne.”
“Më përngjasoj ai bust me portretet e Aleksandrit të Madh në Luvër, Muzeun Britanik dhe mozaikun e Pompeut.”
“Edhe mua –tha Frederiku – pamja e atij busti më ngjallën Aleksandrin e Madh, ashtu si e kam të ngulitur në kujtesë, prej dëshmive në muzetë e botës”.
Bisedën tonë e ndërpreu zëri i një arkeologu, i cili tek jepte aty pranë një intervistë televizive tha se busti ishte ai i një atleti të kohës romake. Pastaj biseda vazhdoi me pyetje mes nesh për të arritur në përfundimin se : “Vetëm gjoksi nudo dhe burrëror i bustit, nuk është i mjaftueshëm për cilësimin e tij busti si busti i një atleti.”
Ju kthyem fakteve të grumbulluara aty në vend.
Busti u gjet në cep të një grope me gjerësi më të vogël se një metër dhe me gjatësi pak më shumë se një metër (matje tona me sy) të rrethuar me mur të fortë tulle, mbështetur vertikalisht mbi tokë të rrafshtë. Busti është në gjëndje të plotë dhe pa thyerje. Ai jep portretin e një burri të ri me mjekër të lehtë, me kokë me flokë të dredhura, të kthyer pak djathtas. Në bazën rrethore të bustit, ka një reljef me një nimfë me krahë dhe dy kuaj. Busti nuk ka gjë të shkruar në bazë.
Nga këto fakte të mbledhura nxorrëm se burri i ri është mbi të tridhjetat. Ai duhet të ishte person i njohur në mjedisin ku u gjet, përderisa në bazë nuk ka të shkruar emrin. Reljefi, ndoshta, na jep mundësinë të nxjerrim emrin e njeriut të bustit. Vendgjetja e bustit, me vendosje mes muresh të fortë, në pozicion qëndrimi normal dhe jo i rrëzuar, jep idenë se busti aty është fshehur me qëllim dhe nuk është pozicion rastësor i sjellë nga koha.
Cili është ai burr i ri, mbi të tridhjetat, me pamje serioze, me trup të bukur, i njohur nga të gjithë pa pasur nevojë t’i shkruhet emri, i paraqitur në antikitet me flokë të dredhur, i dhënë pas kuajve, i ndihmuar nga një nimfë me krahë, i ruajtur me kujdes pranë një vile romake?
Përgjigjia: “ndoshta është Aleksandri III i Maqedonisë, i quajtur i Madh, djali i Filipit II, adhurues i kuajve (dy kuajt në reljef) dhe i Olimpisë, vajzës së Neoptolemit të Epirit, e cila sipas Plutarkut dhe Aristotelit ka dhënë vetë ajo disa varjante në lidhje me lindjen hyjnore të të birit, një prej të cilave është legjenda se i biri ka lindur nga një ëndër. Madje sipas Plutarkut, vetë Aleksandrit, kur hipi në fronin e Emadhes i pëlqente varjanti i prejardhjes së vet nga Zeusi, ashtu si e gjejmë në një monedhë të kohës, ku nga njëra anë kemi profilin e tij dhe nga ana tjetër Zeusin me shqiponjën në dorën e djathtë.”
Përgjigja ndoshta është me vend si hipotezë, qoftë edhe për të nxitur punën e specialistëve për shpjegimin e altoreljefit që ndodhet ne bazë të bustit. Hipoteza ka bazë, sepse Aleksandrin e Madh e gjejmë në truallin e Ilirisë që nga luftrat e tija të para me ilirët e deri në preambulën e statutit të shekullit XIV të qytetit të Shkodrës, përfshirë edhe emrine qytetit të Lezhës.
Sa për emrin e përgjithshëm “aristokrat romak” që i kanë dhënë më pas bustit, ai duket i çuditshëm, po të kemi parasysh se aristokratët romakë nuk mbanin mjekër ashtu si atë e ka busti i burrit të ri të Apolonisë.
Duhet parë me kujdes, në se busti i gruas së gjetur në vilën romake, pranë bustit të burrit të ri, është ai i Olimpias nënës së Lekës. Fillin e studimit, ndoshta duhet të niset nga mënyra e krehjes së flokëve të atij bustit femëror.
Marre nga MILOSAO
(d.b/BalkanWeb)
Balkanweb | Busti i Apollonise …ndoshta i Aleksandrit të Madh - Kulturë
Top Channel - Video: Zbulim i ri në Apoloni
