Aktuelles
  • Herzlich Willkommen im Balkanforum
    Sind Sie neu hier? Dann werden Sie Mitglied in unserer Community.
    Bitte hier registrieren

Baki Ymeri: Die albanisch-rumänische Phänomenologie ein Wunder der Geschichte

Wortschatz

abur -- avull
akata -- kap
alak -- lakër
baci -- bari
baliga -- bajga
balta -- balta
barza -- bardhë
balaur -- Bolla (një lloj përbindëshi)
balan -- njeri me flokë të bardhë
brad -- bredh
brau -- brez
bukura -- e bukur
bukuros -- bukurosh
bunget -- bung
buza -- buza
çoban -- çoban
flakara -- flakë
fluture -- flutura
gard - gardh
grumaz - gurmazi
kal - kalë
kalarec - kalorës
kasiula -- kësula
kapusha -- këpusha
katun -- katund
lakomie - lakmi
mare - madh
mos - njeri i moshuar
spalare - laj
trandafir - trëndafil
unqi - ungji
1) achel - e lidhin me ujë,por krahaso achull-akull(forma ull-uj) .
2) ala- ujë, rrjedhë, krahas shqip ula-uja
3) alta- ujë, rrejdhë, per analogji ulta-ujta
4) an(a), ang,ant(i) - 3 fjalë me rrënjë an që nënkuptojnë, i përkulur,anësor, kundër, krahaso me shqipen ana, me anë, i anës tjetër.
5) apa- lumë, shpjeguar disa postime lidhja ap-av tek av-ull ujë i ngrohtë.
6) ar-zas- i bardhë, krahas. shqipen ar, rrënja e b-ar-dh ose ndryshe arzas=arsas nga për shkak të s=t kemi artas, krahasuar me shqipen i/e art-ë
7) bend- lidh, krahaso me shqipen bind,hyji ilir Bindi,
8) bol-inth(os)- buall që jetonte ne malet MESAPE që ndanin medët nga pajonët, krahas shqip buall,buoll
9) bredas- kullotë malore, krahaso me shqip bredha, kullotë mes bredhash,pra kullotë malore(dako-rumanisht bred i thone bred-hit)
10) brendas- kaproll , shqipja brini/briri
11) bria- vendqëndrim,pastaj qytet, krahaso me shqipen vrri,vërri, kalimi b-v bën bria-vria-vrria
12) bru-zas(bru-sas) - shpejt, krahaso me shqipen vru-ll, ose bro-f
13) kal-as— baltë, krahaso me shqipen, k(e/a)ll-ir, kel-lire, i baltosur i bërë pis nga pluhuri e balta kryesisht.
14) dama- vend ku rrihet, krahaso me shqipen doma-dhoma ose
i dam, i ndarë që rri mënjane.
15) dars-as- i fortë, i guximshëm , krahaso me shqipen derrm/derrmoj
16) dero- i mbyllyr, krahaso me shqipen derë.
17) dinga- pjellor, krahaso me shqipen dinga/s qv do të thotë plot apo dëng që ka te njejtin kuptim.
18) douro- i fortë, krahaso me shqipen duar, ku qëndron forca
19) drenis- dre, krahaso me shqipen dre/ni
20) erm-as- furi, krahaso me shqipen jerm(apo zjerm) furi,me zjarr
21) germas- i ngrohtë , i zjarrtë, krahaso me shqipen jerm,zjerm(gr,therm-os),zjarr ose me ziej, i/e zier
22) her-is- dorë, krahaso me shqipen k-hra=krah
23) jur-as- ujë ,lumë , krahaso me ujr-a
24) kalas - zonë kufitare, krahaso me shqipen kala
25) kenth-as - femijë, krahaso me shqipen kërth-i - i vogël
26) kurp- gropë,fole ne tokë, krahaso me shqipen grop e germ-oj
27) kurta- dru ? gur ? , krahaso me shqipen gurt
28) mukas- vend ujëndenjur, kënetë, krahaso me shqip i mykur
29) pala- kënetë,pellg,krahaso me shqipen pel-lg, rrënja hipotetike ala-ula-uja
30) per- djalë, bir, krahaso me shqip phir-bir
31) pinon- pi, pije, krahaso me shqipen pi-pin,emri ilir Pinni.
32) pras- hedh me presion (ujin në përgjithesi), krahaso me shqipen plas përplas
33) puris, pyr,pir - djalë, bir, krahaso me shqipen phir-bir
34) pusinas- pyll me pisha, krahaso me shqip, pis(h)a
35) rezas(resas) - mbret, krahaso me shqipen mb- ret, res(as)-ret,mbret
36) sabazias(sabatias)- i lirë,liroj, krahaso me shqipen sh(a)phat-ues- shpet-ues-lirues, Hyji iliro-trak Sabatius-Sabazio mund të ketë qenë Shpëtuesi.
37) rumbas- ujë i shpejtë, rrymë, krahaso rum me shqipen rrym.
38) saut-is- përtac, që rri në një vend, krahaso me saut/saus me shqipen sos, perfundoj,i lodhur,i sosur
39) sek-as - bar,drithë, krahaso sek-tek me shqipen thek-ër,(sika-thika pra njihet se s është kthyer ne th)
40) semela- toke, krahaso me shqipen(turqishten??) themel ,prape s e kthyer ne th.
41) skalp- gjuaj , godas, krahaso me shqipen shkep(ne dru) apo shkolit-shpërbëj apo shkop
42) skaplis- sëpatë, krahaso shkap- me shkop
43) skarsas- cekur,përkulur, di traverso(italisht), krahaso , me shkaras,jam shkaras dmth jam i përkulur, skam ekuilibër.
44) skilas- i shpejtë, krahaso rrënjën skil me shqipen shkel,
45) skumbras- mal,kodër, krahaso skumb-shkumb me shqipen shkamb/shkëmb
46) struma,strumon (lumi strimon i pajonëve)- rrymë lumi, rrjedhë, ruma me shqipen rryma.
47) suka - grykë mali apo e carë(crepa it,crack anglisht), krahaso me shqipen suka ose cuka.
48) sura- rrjedhë ,sërisht fjala rrjedhe prandaj nuk është i pamundur krahasimi me shqipen shurra
49) suras - i thartë, krahaso me shqip, thart nepermjet sart-sarat/s,kalimi s-th i permendur me lart, sika-thika
50) taru- dru me majë,ushtë, krahaso me dru
51) thurd- shkatërroj, kollapsoj(për sqarim), krahaso me shqipen i/e thyer(t)
52) tirsas- i shpeshtë, i dendur, i plotë, krahaso me shqipen tras(h)-trashësi
53) titha - ditë,dritë, shkëlqim, krahaso me shqipen dita.
54) ton- prezente, e tashme, e tanishme, krahaso ton me tani
55) tund - shtyj, krahaso me shqipen tund (djepin)
56) tuntas- shumë,dendur,krahaso tunt me shqipen tynt-dynd
57) turm- turrem,vrapoj, krahaso me shqipen turr e fjalën turm
58) veger- qulltë e i ngrohtë, i vakët, krahaso veg me shqip.vak(ët)

Von Vargmal
Thrakët - përkatësia e tyre, afria me iliro-shqiptarët
 
Latein / albanisch

piscis, -is -peshku
ursus, -ariu
canis, -is - qeni
gallus, -i - gjeli
corvus, -i - korbi
flumen, -inis - lumi
lacus, -us - liqeni
argentum, -i - argjenti
aurum, -i - ari
leo, leonis - luani
dux, ducis (m) - duka
lex, legis - ligji
nox, noctis -nata
pax, pacis - paqe
castellum -keshtjelle
cantare - kendoj
beautus - i bekuar
bestia-ae - bishe
centum - 100
civitas-atis - qytet
dies -ei -.dita
digitus-i - gishti
divus-i - divi
facies - ei, - faqe
fama-ae, - fame
femina-ae - femer
gens-gentis- gjinia
genus-eris-gjinia, ne kuptim familja
luas, laudis- lavdim
legere, lego, legi , lecktum -lexoj
liber-bri - libri
mater,matris -moter
mens,mentis-mendja
mensis, is - muaji
mille - 1000
mors, mortis -mort
nonus,- i nenti
parentes , parentum -prinder
pax, pacis, -paqe
placere,placeo 2, placui, placitum: pelqej
populus,populi - populli
postea -pastaj,
potestas,-atis- pushtet
pro, - per,
quattuor,- kater
regio, onis -regjion
saeculum -shekulli
saepe - shpesh
scientia, ae - shkenca
scribere,scribo 3, scripsi, scriptum - shkruaj
septem- shtate
societas, tatis - shoqeri
socius, i - shok
sperare, spero 1, speravi, speratum- shpresoj
spiritus,us-shpirti
summa, ae - shuma,
talis,e - i tille
tres, tres, tria -3
tristis,-e, - tirshtuar ( kuptimi i pare eshte i deshpruar )
turpis,e - turpi
veritas,veritatis - e verteta
victoria,ae -fitore
voluntas,tis - vullnet
peccare - mekatoj
merito - merite
fatalis: - fat
adoriri - adhuroj
nepos: - nip
virtutess - virtut
laudare - lavdoj
damni= - dam
damnosus - i, e damshme...
 
Ich bin auch der Meinung, dass das Albanische und Rumänische gewisse Gemeinsamkeiten haben - doch ist die rumänische Sprache mehr latinisert worden, als die albanische Sprache...
 
In diesen Vergleichslisten sind immer viele Wörter die wir zwar gemeinsam haben die aber nicht aus dem sogenannten dakischen Substrat kommen. Meistens lateinische. Zu faul sie jetzt aufzuzählen... aber könnt ja hier suchen: http://www.myetymology.com/
 
Zurück
Oben