4 Mart 1919 tarihinde, Istanbul'da Ponius adiyla yayinlanmayabaslayan bir gazetenin basmakalesinde Trabzon ilinde Rum cumhuriyetinin kurulmasina çalismak maksadiyla yayinlandigi ilân adilmisti.
Yunanistan'in bagimsizligini kazanma gününe rastlayan 7 Nisan1919 günü, her yerde ve özellikle Samsun'da gösteriler yapildi. Yermanos'un küstahça davranislari Rumlarin düsünce ve emellerini açigavurdu. Bafra ve Çarsamba dolaylarindaki yerli Rumlar, sik sik kiliselerdetoplaniyor, örgütlenmelerini ve donatimlarini artiriyorlardi. 23 Ekim 1919tarihinde, Dogu Trakya ve Pontus için merkez olarak Istanbul kabul edilmisti.
Venizelos, Istanbul'un merkez olarak kabul edilme konusunun daha sonraki bir tarihe ertelenerek, bunun yerine Pontus hükûmetikurulmasi düsüncesini ortaya atmis ve Istanbul Patrikhanesi'ne bunagöre talimat vermisti. Ayni zamanda, Istanbul'da gizli bir Yunan polisteskilâti kurmakla görevlendirilen Albay Alexandros Zimbrakakis tarafindan Pontus jandarma teskilâtini düzene sokmak üzereEiffel (Eyfel) adli Yunan torpidosuyla, bir subaylar hey'eti de gönderilmisti. Türkiye'de bu türlü isler olurken Batum'da da 18 Aralik 1919'daPontus Rum Hükûmeti adiyla bir hükûmet kurulmus ve teskilâtlanmayabaslamisti.19 Temmuz 1920'de de Batiim'da, Karadeniz, Kafkas ve GüneyRusya Rumlari tarafindan Pontus meselesi ile ilgili bir kongre toplandi.Bu kongrenin raporu üyelerden biri vasitasiyla Istanbul'da Rum Patrikligi'ne gönderildi. Pontusçular 1920 yilinin sanlarina dogru çalismalarinibüsbütün artirarak iyiden iyiye or taya çiktilar. Bizi, ciddî tedbir almayamecbur ettiler.
Daglarda kurulan Pontus teskilâti söyleydi :
a) Birtakim çetebaslaririin emrinde silâhli ve savasçi kuvvetler,
b) Buularin beslenmesine hizmet eden üretici Pontus halki,
c) Yönetim ve güvenlik kuvvetleri ile sehirlerden ve köylerden yiyecek saglamakla görevli ulastirma kollari.
Çetelerin çalisma bölgeleri biribirinden ayrilmisti. Pontus eskiyasinin kuvveti baslangiçta 6.000 - 7.000 silâhli idi. Daha sonra her taraftan katilanlarla 25.000'e yaklasti. Bu kuwet yeterli küçük 'birliklere ayrilarakçesitli yerlerde bariniyordu. Pontus çetelerinin bütün isleri, Islâm köylerini yakmak, Müslüman halka karsi akil ve hayale sigmaz zulümleryapmak, cinayetler islemek gibi kan içici bir sürünün yaptiklarindan baska bir sey degildi.
Biz, Anadolu'ya çikar çikmaz, Türk halkini dikkat ve uyanikliga davet ettik. Dogabilecek tehlikelere karsi tedbirler almaya basladik. Merkezi Sivas'ta bulunan 3' üncü Kolordu, yalniz, çesitli bölgelerdegözüken çeteleri takip ve ortadan kaldirmakla ugrasti. Trabzon bölgesinde dolasan Köroglu adindaki Rum çetesiyle, Eftalidi çetesi ve öteki çeteler, merkezi Erzurum'da bulunan 15' inci Kolordu tarafindan takip edilerek ortadan kaldiriliyordu. Bir taraftan da Pontus eskiyasinin dönüpdolastigi yerlerde, halk silâhlandirilarak millî teskilât kuruldu.