ДЕНОВИ ЛИ СЕ ДЕНОВИ
Биди Филе на двете страни
Една стара мудрост вели дека човекот е роб на сопствениот збор. Секој еден искажан збор стои пред нашиот лик, како бенка, тртка, како мува која никако не можеме да ја ишнеме од нашиот нос. Откога ќе изустиш нешто, можеш да бегаш и у мечкина дупка, зборот што си го рекол јавно те следи. Тој збор е твојот идентитет. Има еден детаљ кој е многу интересен, а тоа е кога некој ќе те праша на кој јазик си го рекол тоа, идентитетот е потполн кога ќе речеш: да, на мојот тој и тој јазик! Еве, јас ќе земам најголем мегафон во раце и ќе вреснам до оној таму Филе да чуе: Филеее, ај земи прочитај ја колумнава на македонски! Молам?! А? Да бе, на македонски! Kрај приче, бе!
Ајде да го земеме примерот на мојот комшија Влатко. Влатко Трпевски. Македонските презимиња завршуваат на „ов“ или на „ски“! И двете значења се однесуваат на припадност на предокот кој генерациски стои како претходник. Во некаква глупава народска парафраза, тоа би значело демек тој не е цвеќе без корен, туку има своја историја, семка, приказна, припадност... Ако буквално го парафразираме синдромот на тортата која ни ја сервира Филе, испаѓа дека сите треба да бришат с` што стои пред „ов“ или „ски“! Влатко „Ничијовски“! Или поинаку. Ако Влатко го прашаат „чив си бе ти“? На Трпе! Тоа е припадност, тоа е папочна врска, тоа е вистина пред која и боговите немаат „бекхенд“! Така е и со јазикот! Така е и со тревата, воздухот, дрвјата, птиците, па дури и со дупките на автопатот кај „велешко брдо“ кои ние возачите ги пцуеме. С` што е на територијата на оваа земја е „таму во Македонија“. Прашувам, како ќе се дефинираат нештата еден ден ако сите каснат од тортата чии упатства лежат во извештајот кој слободно можеме да го наречеме „евангелие по Филе“! Ќе се дефинираат како ничии и непостојни?! А бе Филе, па дури и диносаурусите кои барем природно исчезнале имале свои имиња и идентитети. Бронтосаурус, тираносаурус... Аман бе Филе, во скопскиот сленг има една фраза: „па ово нема ни у Београду“!
Нас, внатре во оваа земја н` има разни, внатре има и „каурско и турско“, вакви или онакви, некако си живееме. Точно е, има кај нас разни будали, ама ако ме убедуваш дека кај вас во Европа нема будали, ќе треба да се срамиш. Амбиентот во кој Р. Македонија живее е проблем на демосот кој внатредржавно можеби не покажува зрелост за да изгради општество кое ќе спречи луѓе да размислуваат за некакви Швајцарии, Германии, Австрии, Австралии! Европа н` условува да се преваспитаме ако сакаме да бидеме влезени у фамилија кај неа, ама Филе друже, па насила убаина не бидува бе! Европа бара едно, ние „важи“! Бара друго, ние „важи“! Бара трето, ние „нема проблем“! Арно ама, Филе бе друже, ти ни праиш ептен „иле“ (мафташ / турцизам). Твоето име (Филе) на грчки значи другар, пријател. Ние тоа го почитуваме, ама биди „филе“ на двете страни. Ај малку понашај се во духот на нивото на функцијата која ја носиш. Биди реален, „ни по баби ни по стричевима“!
П.С. Филе, еден народ не е предмет, па да се играме „сад га видиш, сад га не видиш“! Р. Македонија е мултиетничка, мултикултурна, полирелигиозна земја. Прости ми Филе ако зборовите кои ги употребувам се помалку и невкусни. Таква е оваа наша почва. Почва на Итар Пејо, Насредин Оџа, почва на илјадници кои на Бит-пазар се разминуваат едни крај други, почва на која сега се караат, сега се сакаат, сега овака-онака, но почва на која постоиме едни крај други. И кога во Европа немало нации и држави како денешните, на оваа почва се создавале писменост, литературен јазик, култура и знаење, кое македонските просветители kирил и Методиј го ширеле низ целиот континент. И нив ли ќе ги прекрстува Филе како „скопјани“ и ќе ги тера државите да си се негираат себе и својата историја с` заради грчките илузии кои со своите лаги за демократија ја преобратија Европа. Сега ќе си ги наплатат лагите со 370 милијарди евра и малку им се, па ќе продолжат со апсурдноста дека „скопјаните го матат Вардар (Аксиос)“ а тие чесните го „чуваат Егејот“ само од што? Цената за чувањето ќе ја плаќаат Филе и еврокомесарите од даноците на европските граѓани кои кога ќе се свестат ќе им биде доцна оти Грците на сите веќе им откинале по дел од нивните приходи. А на европскиот работник велат подобро да му извадиш едно око отколку некое евро од џеб! Се прашувам како може Европа да ужива во садомазохизмот од страна на Грција? Па, таа не си игра само со Македонија, туку со цела Европа. Филе, ем ја храните, ем ја браните, ем удирате по „фукара“ (сиромаштија/турцизам). А бе, „чудо невиџено“! На крај ќе ти поставам едно прашање. Ако од секој град во Р. Македонија се одбере по еден човек (значи не се сите скопјани) и се наполни еден автобус да ти дојде на кафе на гости, како ќе ги именуваш? Стигнаа скопјаните? Не бе Филе, глупо звучи, не се сите скопјани, а што ли се бе Филе? Македонци Филее... Па, дали се антички, славо, маво, Македонци се, Филе, друже! Бендисувал ти или не, во историјата ќе треба да биде забележано дека одеднаш некаде исчезнал цел еден народ. Kако бе!? Така бе! Зошто бе? За кеиф бе! За чив кеиф бе? На Грците бе! Аман бе!
На крај, ако некому не му звучи глупаво тоа што јас како Албанец го цитирам тоа, Филе друже, во романот „Пиреј“ на Петре М. Андреевски стои вака: „нашето семе е пиреј, корни го, тегни го, сечи го, копај го, повторно расте“. Уфф, Балкан е ова, Филе, тврди ореви за твојата торта...
Агим ЈОНУЗ
