Istina boli, ha?
Citati iz istorijskih dokumenta koji pominju ime jezika u Crnoj Gori u minulim vekovima, odnosno dokazima da se jezik u Crnoj Gori zvao svojim pravim,
srpskim imenom.
Dokaz # 001 iz 1591. godine; sporazum između Paštrovića i podgoričkih Turaka:
Dokaz # 002 iz 1737. godine; Knez Rade, autor Podgoričkog ljetopisa, u Podgorici zapisuje 1737. godine:
..napisaše se naša slovesa po srbskomu jeziku svetijem Kirilom filosofom.
Dokaz # 003 iz 1499. godine: Venecijanac Sanudo izveštava da je 1499. godine dobio pismo od skadarskoga sandžak-bega:
"... sam dobio jedno pismo koje nisam morao čitati jer je pismo bilo pisano slověnskim srpskim jezikom" (prěvod sa italijanskog)
Dokaz # 004 iz 1728 godine; 27. novembra 1728. godine knez paštrovski Bečić prědaje povelju slověnskom tumaču srpskome u Herceg Novi tražeći prěvod na italijanski jezik:
"... jednu staru povelju, dělom oštećenu, pisanu srpskim slovima А, Б, В"
Dokaz # 005 iz 1412. godine; izvor - potvrda Bokeljanina
Nikole Miroševića iz 1412. godine o selu Šušanj kod Budve. Na kraju svojeg pisma Nikola Mirošević je napisao:
Ja Nikola Mirošević, kanžalijer, pisah
sarpskijem jezikom u Kastio od Budve u carkvu svete bogorodice ljeta od porođenija Hristova tisućja i četiri stotine i dva na deset mjeseca žuna na šest, u subotu.
Dokaz # 006 iz 1454. godine; 4. april 1454. godine, kotorski kancelar Stijepo Kaluđerović je bio srpski dragoman, iz povelje kneza Kotora kapetana Alojzija Bafa Kalođurđu Đuraševiću:
Dokaz # 007. iz 1493. godine; izvor - povelja iz Budve iz 1493. godine; crnogorski velikaš Đurađ Crnojević kupuje imovinu okolo grada Budve - povelja je za sam grad na
latinskom, a za narod uopšte, na
srpskom jeziku:
Dokaz # 008 iz 1493. godine; izvor - riječi žene Đurđa Crnojevića (kraj XV vijeka), Jelisavete Crnojević:
"...ostvareno preko vjerodostojnog prevodioca, sa spomenutog srpskog jezika na latinski, jer je taj testamentarni zapis bio i jeste napisan na spomenutom jeziku srpskom, vlastitom rukom, od samog pokojnog Đurđa Crnojevića..."
Dokaz # 009 iz 1517. godine; izvor - potvrda mletačkog dužda Lorenca Loredana 1517. godine. Vrhovni poglavar Venecijanske republike naglašava da je gospodar Đurđe Crnojević
svojeručno pisao i potpisao srpskim jezikom i slovima, te da je dokument preveden sa
srpskog jezika na latinski:
Dokaz # 010a iz 1520. godine; izvor - crnogorski logotet i šef Državne kancelarije Ivana Crnojevića na Cetinju, Podgoričanin Božidar Vuković štampao je od 1519. godine u svojoj štampariji u Veneciji; 1520. godine Božo je napisao u pogovoru za
Služabnik da bi takođe za:
...naša srbskaja sastavi..
Dokaz # 010b iz 1536. godine; Srbin Božidar Vuković štampa
Molitvenik 1536. godine; prilikom štampanja
Molitvenika, Božidar je izrazio želju:
..i naša srbskaja, i blgarskaja takožde, na tipareh s'staviti..
Dokaz # 011a iz 1546. godine; Vicko Vuković (sin Božidara Vukovića) i Bartolomeo Avgustinov Da Schio pišu 1546. godine mletačkom duždu; obraćajući se
prejasnom duždu, oni ga uvěravaju da su odlučili:
"... da slijede stope pokojnoga Božidara Vukovića i da štampaju srpskim jezikom i slovima Služabnik, Poslanice i Jevanđelja, Psaltir i druge raznovrsne knjige [...] u raznim oblicima, velike i male..
Dokaz # 011b iz 1546. godine; oni pišu da bi knjige štampali:
radi sveopšte dobrobiti srpske nacije i jezika, kao i radi uvećanja hrišćanske vjere..
Dokaz # 011c iz 1546. godine; napomena Vicka i Bartolomeja; tražeći posebne privilegije, oni traže monopol na srpsko štamparstvo u gradu Veneciji na 25 godina, tvrdeći da se niko ne smije usuditi:
..da štampa knjige ma koje vrste na srpskom jeziku, niti da ih štampane prodaje i drži, niti da ih odnosi drugde po zemljama i mestima prejasnoga dužda, niti da pravi prese i alate koji pripadaju takvom štampanju.
Dokaz # 012 iz 1569. godine; kotorski katolički vlastelin Jerolim Zagurović štampa 1569. godine
Psaltir s posljedovanijem; u Pogovoru, Jerolim piše:
ovo se djelo zove po grčkom jeziku psaltir a po srpskom jeziku pijevac,
odnosno:
"sie djelo iže glagoliet se psaltir po grčskomu ieziku, a po srpskomu ieziku pjevъc"
Dokaz # 013 iz 1617. godine; pismo hercegnovskih aga i glavara iz 1617. godine, još jedna potvrda o postojaju dragomana srpskoga jezika u kotorskom polisu; ispod pisma se navodi da ga je preveo Jeronim Pasarić:
..della lingua serviana in questa citta di Cattaro..
Dokaz # 014 iz 1669. godine; crnogorski/bokeljski "Psaltir" štampan u Veneciji 1669. godine:
...na grčkom jeziku psaltir, a na srpskom pijevac.
Dokaz # 015 iz 1675. godine; Andrija Zmajević, Bokelj (Peraštanin), 1675. godine piše čuveni "Ljetopis crkovni"; ovaj barski arhiepiskop i primas cijeloga kraljevstva Srbije crnogorskog srpskog porijekla opisujući mač Vuka Ognjenoga (srpskog despota Vuka Grgurevića iz dinastije Brankovića, najveće peraštansko blago) ovako je napisao:
...srpskijem velikijem slovima...
Dokaz # 016 iz 1685. godine; skopski nadbiskup Petar Bodganić 1685. godine opisuje grad Herceg Novi u Srbiji; ovaj bivši barski arkibiskup opisuje da:
..se u njemu služi srpskim jezikom
Dokaz # 017 iz 1692. godine; peraštanski pisac Junije Balović u Veneciji piše 1692. godine između ostalog i srpskim pismom:
...scripta caractere serviano...
Dokaz # 018 iz 1716. godine; franjevac Marko Kuzmičević na ostrvcu Galevcu kraj dalmatinskog Zadra; 1716. godine, ovaj katolički svećenik, pozivajući se na već pomenutog Bokelja, želi da prenese:
...iz srpskih knjiga u ove hrvatske, slovmi svetoga Jeronima.
Dokaz # 019 iz 1711. godine; pismo mitropolita Save Petrovuća Njeguša ruskoj carici Jelisaveti Petrovnoj 1743. godine; u pismu opisuje kako je od Romanovih Petar Veliki 1711. godine poslao pukovnika Mihaila Miloradovića i kapetana Ivana Lukačevića crnogorskom mitropolitu Danilu i crnogorskim starješinama:
..i vsemu jedinovjernomu černogorskomu narodu, kotorije suc jedinago slavenoserbskago roda i jazika.
Dokaz # 020 iz 1746. godine; zapis o kupovini vladike Save Petrovića iz 1746. godine iz kojeg vidimo da je maternji jezik Crnogoraca - srpski:
Dokaz # 021 iz 1751. godine; pismo crnogorskih glavara kotorskom mletačkom providuru 1751. godine; u dnu pisma stoji da je to prěvod:
.."sa ilirskog odnosno srpskog jezika".
Dokaz # 022 iz 1751. godine; pismo Sulejman-paše trěbinjskoga kotorskom providuru iz iste 1751. godine; Kotorani su prěveli to i stavili u dnu:
"...prěvod sa iliro-srpskog jezika."
Dokaz # 023 iz 1754. godine; pismo kapetan-paše Parmakovića serdaru Stanu Popoviću iz 1754. godine; sačuvano u lokalnom prěvodu na italijanski, u dnu pisma stoji:
"Prěvod s ilirisko-srpskog jezika."
Dokaz # 024a iz 1754. godine; prědstavnici pravoslavnih Srba u Dalmaciji ("... Ercegnovoga i Risna...") mole Veneciju za novog crkvenog poglavara 20. novembra 1754. godine mole da dobiju vladiku:
"..od našeg srpskog jezika i grčkog obreda istočne crkve."
Dokaz # 024b iz 1754. godine; ovi isti prědlažu D. Novakovića za vladiku, jer:
"... naš srpski jezik razumije
Dokaz # 025 iz 1756. godine; pismo Crnogorskog zbora prčanjskoj i dobrotskoj opštini iz 1756. godine; u dnu pisma stoji:
"Prěvod s ilirsko-srpskog jezika."
Evo ti, 25 izvora za ime jezika u Crnoj Gori.
